รถพ่วงข้างมอเตอร์ไซค์ (ซาเล้ง) ถูกกฎหมายไหม? รวมข้อควรรู้การต่อเติม จดทะเบียน และประกันภัย
รถพ่วงข้างมอเตอร์ไซค์สีแดงพร้อมหลังคา แสดงการต่อเติมอย่างถูกกฎหมาย
รถมอเตอร์ไซค์ที่ต่อเติมพ่วงข้าง หรือที่คุ้นเคยกันในชื่อ “รถซาเล้ง” กลายเป็นยานพาหนะอเนกประสงค์ที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในประเทศไทย ด้วยความสามารถในการขนส่งสินค้า บรรทุกผู้โดยสาร หรือแม้กระทั่งดัดแปลงเป็นร้านค้าเคลื่อนที่ ซึ่งช่วยอำนวยความสะดวกและสร้างรายได้ให้กับผู้ใช้งานจำนวนมาก อย่างไรก็ตาม การนำรถจักรยานยนต์มาดัดแปลงในลักษณะนี้ ก่อให้เกิดคำถามสำคัญเกี่ยวกับข้อกฎหมาย การจดทะเบียน และการคุ้มครองจากประกันภัย บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกทุกประเด็นที่เกี่ยวข้องเพื่อให้ใช้งานรถพ่วงข้างได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย
รถพ่วงข้างมอเตอร์ไซค์สีแดงพร้อมหลังคา แสดงการต่อเติมอย่างถูกกฎหมาย
ทำความเข้าใจความหมายของรถพ่วงข้างตาม พรบ.
ตามพระราชบัญญัติรถจักรยานยนต์ กำหนดคำนิยามของ “รถจักรยานยนต์พ่วงข้าง” ไว้ว่าเป็นรถที่ขับเคลื่อนด้วยเครื่องยนต์หรือกำลังไฟฟ้า มีล้อไม่เกิน 2 ล้อ และมีส่วนพ่วงข้างเพิ่มอีกไม่เกิน 1 ล้อ ซึ่งนิยามนี้ครอบคลุมถึงรถจักรยานยนต์ที่ได้ติดตั้งเครื่องยนต์แล้วด้วย
การดัดแปลงสภาพรถจักรยานยนต์ที่ได้จดทะเบียนไว้เดิม เพื่อเพิ่มส่วนพ่วงข้าง ถือเป็นการเปลี่ยนแปลงสาระสำคัญของตัวรถ เจ้าของรถจึงมีหน้าที่นำรถเข้าตรวจสภาพกับนายทะเบียนที่สำนักงานขนส่ง เพื่อให้นายทะเบียนพิจารณา ตรวจสอบ และสั่งการแก้ไขตามความเหมาะสม ก่อนจะทำการแก้ไขรายละเอียดในคู่มือจดทะเบียนรถให้ถูกต้องตามสภาพจริง
ประโยชน์หลากหลายของรถซาเล้งในชีวิตประจำวัน
รถมอเตอร์ไซค์พ่วงข้างมีความสามารถที่น่าทึ่งและให้ประโยชน์ในหลายด้าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ที่รถยนต์ขนาดใหญ่ไม่สะดวกในการเข้าถึง
- การขนส่งสินค้า: เป็นเครื่องมือชั้นดีสำหรับการขนย้ายสิ่งของ ตั้งแต่ของเล็กๆ น้อยๆ ไปจนถึงสิ่งของขนาดใหญ่ ทำให้เหมาะกับการใช้งานเชิงพาณิชย์ เช่น การรับซื้อของเก่า การขนส่งสินค้าในตลาด หรือการส่งของตามบ้าน
- การเดินทางและท่องเที่ยว: ในบางพื้นที่ โดยเฉพาะแหล่งท่องเที่ยว รถซาเล้งถูกใช้เป็นพาหนะรับ-ส่งนักท่องเที่ยว หรือพาเยี่ยมชมสถานที่ต่างๆ ด้วยความคล่องตัว ทำให้เข้าถึงพื้นที่แคบได้ดีกว่ารถยนต์ และยังเป็นเสน่ห์อย่างหนึ่งของท้องถิ่น
- ร้านค้าเคลื่อนที่: การดัดแปลงรถซาเล้งเป็นร้านค้าเล็กๆ เช่น ขายอาหาร เครื่องดื่ม หรือผลไม้ ช่วยให้ผู้ค้าสามารถเข้าถึงกลุ่มลูกค้าได้หลากหลายพื้นที่ โดยไม่ต้องมีหน้าร้านถาวร สะดวกต่อการขนย้ายอุปกรณ์และสินค้า
รถซาเล้งสีขาวแสดงประโยชน์ในการขนส่งสินค้า
หลักเกณฑ์การต่อเติมรถพ่วงข้างมอเตอร์ไซค์ให้ถูกกฎหมาย
การต่อเติมรถพ่วงข้างมอเตอร์ไซค์หรือซาเล้งไม่ใช่เรื่องผิดกฎหมาย หากดำเนินการตามหลักเกณฑ์และข้อกำหนดที่กรมการขนส่งทางบกกำหนดไว้ ขนาดมาตรฐานของส่วนพ่วงข้างโดยทั่วไปจะต้องมีความกว้างไม่เกิน 1.10 เมตร ความยาวไม่เกิน 1.75 เมตร และความสูงไม่เกิน 2 เมตร
เมื่อนำส่วนพ่วงข้างมาประกอบกับรถจักรยานยนต์แล้ว ขนาดโดยรวมที่วัดจากขอบยางด้านนอกสุดของล้อหลังมอเตอร์ไซค์ ไปจนถึงขอบยางด้านนอกสุดของล้อพ่วงข้าง จะต้องมีความกว้างไม่เกิน 1.50 เมตร นอกจากนี้ รถพ่วงข้างที่ถูกกฎหมายจะต้องผ่านกระบวนการที่สำคัญ ได้แก่
- นำรถเข้าตรวจสภาพกับสถานตรวจสภาพรถ (ตรอ.) ที่ได้รับอนุญาตจากกรมการขนส่งทางบก
- ดำเนินการเสียภาษีรถประจำปีอย่างต่อเนื่องไม่ขาด
- จัดทำ พรบ. คุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถ ซึ่งเป็นประกันภัยภาคบังคับ
- ดำเนินการจดทะเบียนการเปลี่ยนแปลงสภาพรถต่อหน้านายทะเบียนอย่างเป็นทางการ
ความสำคัญของ พรบ. รถจักรยานยนต์พ่วงข้าง
พรบ. หรือประกันภัยภาคบังคับ เป็นสิ่งที่กฎหมายกำหนดให้รถทุกคันต้องมี รวมถึงรถจักรยานยนต์ที่ติดตั้งพ่วงข้างด้วย เพื่อให้ความคุ้มครองพื้นฐานแก่ผู้ประสบภัยจากอุบัติเหตุบนท้องถนน โดยไม่จำเป็นต้องรอพิสูจน์ถูกผิด ความคุ้มครองหลักๆ ของ พรบ. ได้แก่
ความคุ้มครองค่าเสียหายเบื้องต้น
จ่ายให้แก่ผู้ประสบภัยทันทีหลังเกิดอุบัติเหตุ (ไม่เกินวงเงิน) โดยไม่ต้องพิสูจน์ความผิด
- ค่ารักษาพยาบาลกรณีบาดเจ็บ: จ่ายตามจริงสูงสุดไม่เกิน 30,000 บาทต่อคน
- ค่าชดเชยกรณีเสียชีวิต สูญเสียอวัยวะ หรือทุพพลภาพ: จ่ายคนละไม่เกิน 35,000 บาท
ค่าสินไหมทดแทนเพิ่มเติม
จ่ายให้แก่ผู้ประสบภัยเมื่อพิสูจน์แล้วว่าเป็นฝ่ายถูก โดยให้ความคุ้มครองเพิ่มเติมนอกเหนือจากค่าเสียหายเบื้องต้น
- ค่ารักษาพยาบาล: จ่ายตามจริงสูงสุดไม่เกิน 80,000 บาทต่อคน
- กรณีเสียชีวิต ห
