เรื่องของ “ระยะร่นบ้าน” ที่เจ้าของบ้านควรรู้ก่อนตัดสินใจซื้อ
ไม่ว่าคุณจะกำลังวางแผนซื้อบ้าน หรือคิดต่อเติมพื้นที่พักอาศัยให้ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์มากขึ้น หนึ่งในสิ่งสำคัญที่เจ้าของบ้านทุกคนควรรู้ไว้ตั้งแต่เริ่มต้นคือ “กฎหมายระยะร่นอาคาร ตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522” เพราะนี่คือกฎเกณฑ์สำคัญที่กำหนดระยะห่างของตัวบ้านจากรั้ว ขอบถนน หรือแหล่งน้ำธรรมชาติ ซึ่งส่งผลต่อทั้งสุขภาพ สิ่งแวดล้อม ความปลอดภัย ไปจนถึงความสงบสุขของเพื่อนบ้านโดยรอบ

ระยะร่นบ้าน คืออะไร ?
ระยะร่นบ้าน หรือที่เรียกว่า “ระยะร่นอาคารบ้านพักอาศัย” หมายถึง ระยะถอยร่นจากแนวเขตที่ดินหรือแนวขอบเขตต่าง ๆ เช่น รั้ว ถนน แม่น้ำ หรืออาคารข้างเคียง เพื่อเว้นที่ว่างรอบบ้านตามข้อกำหนดในกฎหมายควบคุมอาคาร
ระยะร่นอาคารนี้ไม่เพียงแต่ช่วยให้บ้านดูโปร่ง โล่ง และมีความเป็นส่วนตัวมากขึ้นเท่านั้น แต่ยังเกี่ยวข้องโดยตรงกับความปลอดภัยของผู้อยู่อาศัย การระบายอากาศ การป้องกันอัคคีภัย อุทกภัย และความกลมกลืนกับสภาพแวดล้อมโดยรอบอีกด้วย
หลักเกณฑ์สำคัญของกฎหมายระยะร่นอาคารที่ควรรู้
ระยะร่นจากรั้วหรือเขตที่ดิน
กฎหมายระบุว่า ตัวบ้านที่มีช่องเปิด (เช่น หน้าต่าง หรือประตู) ต้องอยู่ห่างจากรั้วอย่างน้อย 2 เมตร สำหรับบ้านที่มีความสูงไม่เกิน 2 ชั้น และอย่างน้อย 3 เมตรหากเป็นบ้าน 3 ชั้นขึ้นไป ส่วนกรณีที่ไม่มีช่องเปิด และต้องการสร้างใกล้รั้วมาก ๆ จะต้องเว้นระยะอย่างน้อย 0.5 เมตร และทำผนังทึบ พร้อมได้รับหนังสือยินยอมจากเพื่อนบ้าน
ระยะร่นจากถนนสาธารณะ
เพื่อไม่ให้ตัวบ้านล้ำแนวเขตสาธารณะ กฎหมายระยะร่นอาคารจึงกำหนดให้เว้นระยะตามความกว้างของถนน ดังนี้
- ถนนกว้างน้อยกว่า 6 เมตร ต้องเว้นจากกึ่งกลางถนนอย่างน้อย 3 เมตร
- ถนนกว้างตั้งแต่ 10-20 เมตร ให้เว้นระยะร่นบ้านตามสัดส่วน 1:10 ของความสูงอาคาร
- ถนนกว้างเกิน 20 เมตร ให้เว้นจากแนวถนนอย่างน้อย 2 เมตร
ระยะร่นจากแหล่งน้ำธรรมชาติ
สำหรับบ้านที่ตั้งอยู่ใกล้แหล่งน้ำ เช่น คลอง หนอง บึง หรือทะเล จำเป็นต้องเว้นระยะร่นอาคารตามขนาดของแหล่งน้ำนั้น ๆ ตามหลักเกณฑ์ต่อไปนี้
- แหล่งน้ำกว้างน้อยกว่า 10 เมตร ต้องเว้นระยะอย่างน้อย 3 เมตร
- แหล่งน้ำกว้างกว่า 10 เมตร ต้องเว้นระยะอย่างน้อย 6 เมตร
- แหล่งน้ำขนาดใหญ่ เช่น ทะเล ทะเลสาบ ต้องเว้นระยะอย่างน้อย 12 เมตร
- ในกรณีที่มีการก่อสร้างล้ำเข้าไปในเขตลำน้ำ ต้องขออนุญาตตามกฎหมายเดินเรือในน่านน้ำไทย
ข้อจำกัดเกี่ยวกับพื้นที่ใช้สอยของบ้านในที่ดิน 1 แปลง
กฎหมายระยะร่นอาคารระบุว่า บ้านพักอาศัยจะใช้พื้นที่ก่อสร้างได้ไม่เกิน 70% ของพื้นที่ดินทั้งหมด โดยอีก 30% ต้องเป็นพื้นที่ว่าง เช่น สวน ช่องระบายอากาศ หรือทางเดินรอบบ้าน เพื่อให้การอยู่อาศัยเป็นไปอย่างร่มรื่น ปลอดภัย และมีสุขภาวะที่ดี

จุดสำคัญอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับระยะร่นอาคารบ้านพักอาศัย
ที่ดินหัวมุม
หากที่ดินตั้งอยู่ตรงมุมถนนที่มีมุมหักน้อยกว่า 135 องศา และถนนแต่ละด้านกว้างตั้งแต่ 3 เมตรขึ้นไป จำเป็นต้องเว้นมุมรั้วออกด้านละ 4 เมตร เพื่อไม่ให้บดบังทัศนวิสัยของผู้ขับขี่ที่ใช้ถนนร่วมกัน
ผนังบ้านที่ติดเหล็กดัด (ตั้งแต่ชั้น 2 ขึ้นไป)
หากติดเหล็กดัดในบ้านชั้นบน ต้องมีช่องเปิดฉุกเฉินขนาดไม่น้อยกว่า 60×80 เซนติเมตร เพื่อใช้สำหรับการอพยพในกรณีฉุกเฉิน เช่น เหตุอัคคีภัย
ห้องน้ำใต้บันได
หากวางแผนจะทำห้องน้ำใต้บันได ต้องแน่ใจว่าเพดานมีความสูงอย่างน้อย 2 เมตร เพื่อให้สามารถใช้งานได้จริง และไม่ขัดต่อกฎหมายระยะร่นอาคาร
ห้องนอน
ห้องนอนควรมีพื้นที่ไม่น้อยกว่า 8 ตารางเมตร และมีความกว้างอย่างน้อย 2.5 เมตร เพื่อให้รองรับการพักผ่อนได้อย่างสะดวกสบาย พร้อมมีช่องแสงหรือช่องระบายอากาศไม่น้อยกว่า 10% ของพื้นที่ห้อง
การทำความเข้าใจเรื่องกฎหมายระยะร่นอาคารถือเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญในการใช้ชีวิตอย่างมั่นใจ ปลอดภัย และไม่ผิดข้อกฎหมาย เพราะทุกระยะที่ถูกเว้นไว้อย่างเหมาะสม ไม่เพียงแต่ช่วยให้อากาศถ่ายเทดีและแสงธรรมชาติเข้าถึง แต่ยังเป็นการเคารพสิทธิของเพื่อนบ้านและส่งเสริมสุขภาวะของผู้อยู่อาศัยในระยะยาวด้วย
แต่หากคุณกำลังมองหาทางเลือกที่สะดวกกว่า ไม่ต้องปวดหัวกับการคำนวณระยะร่นเอง การเลือกบ้านโครงการที่ออกแบบและก่อสร้างอย่างถูกต้องตามหลักกฎหมายตั้งแต่แรก คือชอยส์ที่ตอบโจทย์ที่สุด
เลือกบ้านโครงการพร้อมเข้าอยู่จาก SC Asset ได้แล้ววันนี้ ทั้งบ้านเดี่ยวและคอนโดมิเนียมคุณภาพระดับไฮเอนด์ ออกแบบลงตัวในทุกด้าน พร้อมพื้นที่ใช้สอยกว้างขวาง เป็นส่วนตัว และเป็นมิตรต่อผู้อยู่อาศัยในทุกช่วงวัย ลงทะเบียนวันนี้เพื่อรับสิทธิพิเศษก่อนใคร หรือสายด่วน โทร. 1749









แชร์เลย