ขับรถชนคน ใครผิด ประกันคุ้มครองแค่ไหน ข้อควรรู้ตามกฎหมายและวิธีรับมือที่ถูกต้อง
แผนภาพแสดงขั้นตอนการเคลมประกันและเบิกพ.ร.บ. เมื่อขับรถชนคน
เมื่ออุบัติเหตุไม่คาดฝันอย่างการขับรถชนคนเกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นผู้ที่กำลังข้ามถนนบนทางม้าลาย หรือบริเวณอื่น ๆ นอกเขตที่กำหนด คำถามที่ตามมาคือใครเป็นฝ่ายผิด และประกันรถยนต์ที่เรามีจะให้ความคุ้มครองได้มากน้อยเพียงใด เรื่องนี้เกี่ยวข้องโดยตรงกับกฎหมายจราจรและความคุ้มครองจากภาคบังคับและภาคสมัครใจ ผู้ใช้รถทุกคนควรทำความเข้าใจเพื่อรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินได้อย่างถูกต้องและมีสติ
กฎหมายขับรถชนคน: ข้อควรรู้สำหรับผู้ใช้รถ
ภายใต้กฎหมายจราจร ผู้ขับขี่ยานพาหนะมีหน้าที่ต้องใช้ความระมัดระวังอย่างเต็มที่ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอุบัติเหตุ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการชนคนเดินเท้าหรือคนข้ามถนน ไม่ว่าในกรณีใดก็ตาม การให้สัญญาณเตือนแก่ผู้ที่กำลังข้ามถนน ถือเป็นมารยาทและข้อพึงปฏิบัติที่สำคัญ
สิ่งสำคัญที่สุดเมื่อเกิดเหตุการณ์ขับรถชนคนบาดเจ็บไม่ว่าจะเล็กน้อยหรือรุนแรง คือ ห้ามหลบหนีโดยเด็ดขาด ผู้ขับขี่ต้องหยุดรถ ให้ความช่วยเหลือผู้บาดเจ็บเท่าที่ทำได้ และแจ้งเจ้าหน้าที่ตำรวจ การหลบหนีเมื่อก่อให้เกิดความเสียหายต่อบุคคลอื่น มีโทษทางอาญาตามกฎหมาย ยิ่งหากคู่กรณีได้รับบาดเจ็บสาหัสหรือเสียชีวิต โทษก็จะยิ่งหนักขึ้น
แม้ว่าในทางปฏิบัติ เจ้าหน้าที่ตำรวจมักจะตั้งข้อหาเบื้องต้นกับผู้ขับขี่รถยนต์ไว้ก่อนเสมอ แต่การพิสูจน์ความบริสุทธิ์หรือข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นเป็นสิ่งจำเป็น การมีหลักฐาน เช่น ภาพจากกล้องหน้ารถ กล้องวงจรปิดในบริเวณใกล้เคียง หรือพยานในที่เกิดเหตุ จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งในการต่อสู้คดีและกระบวนการพิจารณาความรับผิดชอบ
ขับรถชนคน ใครผิด? วิเคราะห์แต่ละกรณีตามกฎหมาย
ความรับผิดชอบเมื่อขับรถชนคนไม่ได้ขึ้นอยู่กับว่ารถยนต์ชนคนเสมอไปแล้วรถยนต์จะผิดเต็มร้อย แต่ยังต้องพิจารณาจากพฤติการณ์ในขณะที่เกิดเหตุร่วมด้วย กฎหมายได้มีการพิจารณาความผิดที่แตกต่างกันไปตามแต่ละสถานการณ์
กรณีชนคนวิ่งตัดหน้ากระชั้นชิด
หากการชนเกิดจากการที่คนวิ่งตัดหน้ารถในระยะประชิดมากจนผู้ขับขี่ไม่สามารถหยุดรถได้ทัน และผู้ขับขี่ไม่ได้ใช้ความเร็วเกินกว่าที่กฎหมายกำหนดหรือไม่ประมาทอย่างอื่น ในบางกรณี คนที่วิ่งตัดหน้าอาจถือว่าเป็นฝ่ายผิดที่ก่อให้เกิดอุบัติเหตุ และต้องรับผิดชอบต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นกับรถหรือค่ารักษาพยาบาลของตนเอง หากเหตุการณ์รุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต ผู้ขับขี่รถยนต์ก็สามารถเรียกร้องค่าเสียหายจากญาติของผู้เสียชีวิตได้เช่นกัน
กรณีชนคนข้ามถนนนอกทางม้าลาย
โดยทั่วไป หากเกิดเหตุรถชนคนขณะที่คนกำลังข้ามถนนในบริเวณที่ไม่มีทางม้าลาย กฎหมายมักจะพิจารณาว่า ผิดร่วมกัน โดยผู้ขับขี่รถยนต์มักจะถูกพิจารณาในฐานผู้กระทำโดยประมาทในเบื้องต้น เนื่องจากผู้ขับขี่มีหน้าที่ต้องระมัดระวัง อย่างไรก็ตาม ศาลจะพิจารณาถึงพฤติการณ์อื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น ระยะทางที่คนเริ่มข้าม ระยะห่างของรถ ความเร็วของรถ สภาพอากาศ หรือปัจจัยแวดล้อมอื่น ๆ เพื่อกำหนดสัดส่วนความรับผิดที่แท้จริง
กรณีชนคนยืนหรือเดินอยู่บนถนน
แม้ว่าบุคคลนั้นจะยืนหรือเดินอยู่ในที่ที่ไม่ควรอยู่บนถนน ผู้ขับขี่รถยนต์ก็ยังคงมีหน้าที่ตามกฎหมายที่จะต้องหลีกเลี่ยงสิ่งกีดขวางบนพื้นผิวจราจร เพื่อป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ การขับขี่โดยไม่คำนึงถึงความปลอดภัยของผู้อื่นที่อาจอยู่บนถนน ถือเป็นการขับขี่โดยประมาท ดังนั้น หากขับรถชนคนที่ยืนหรือเดินอยู่บนถนน โดยผู้ขับขี่มีโอกาสหลีกเลี่ยงได้แต่ไม่ได้หลีกเลี่ยง ผู้ขับขี่รถยนต์มักจะถูกตัดสินว่ามีความผิดตามกฎหมายฐานขับรถโดยประมาท ทำให้ผู้อื่นได้รับอันตรายหรือถึงแก่ความตาย
การคุ้มครองจาก พ.ร.บ. และประกันรถยนต์ เมื่อเกิดอุบัติเหตุ
เมื่อเกิดอุบัติเหตุขับรถชนคน การเยียวยาความเสียหายที่เกิดขึ้นจะมาจากสองส่วนหลักคือ ประกันภัยรถยนต์ภาคบังคับ (พ.ร.บ.) และประกันภัยรถยนต์ภาคสมัครใจ
สิทธิประโยชน์จาก พ.ร.บ. รถยนต์
พ.ร.บ. รถยนต์ หรือพระราชบัญญัติคุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถ พ.ศ. 2535 เป็นประกันภัยภาคบังคับที่รถทุกคันต้องมี จุดประสงค์หลักคือการให้ความช่วยเหลือเบื้องต้นแก่ผู้ประสบภัยจากรถทุกคน ไม่ว่าจะเป็นผู้ขับขี่ ผู้โดยสาร หรือคู่กรณี เช่น คนเดินเท้า โดยจะให้การคุ้มครองค่าเสียหายเบื้องต้นโดยไม่ต้องรอพิสูจน์ถูกผิด ซึ่งรวมถึงค่ารักษาพยาบาล และค่าสินไหมทดแทนกรณีทุพพลภาพถาวร หรือเสียชีวิต หากภายหลังมีการพิสูจน์แล้วว่าเป็นฝ่ายถูก พ.ร.บ. ก็ยังให้ความคุ้มครองเพิ่มเติมตามที่กฎหมายกำหนดไว้ (สามารถตรวจสอบรายละเอียดเพิ่มเติมได้จากกรมการขนส่งทางบก)[^1^]
บทบาทของประกันรถยนต์ภาคสมัครใจ
ประกันภัยรถยนต์ภาคสมัครใจที่คุณเลือกซื้อ ไม่ว่าจะเป็นประกันชั้น 1, ชั้น 2+, ชั้น 3+, หรือชั้น 3 จะเข้ามามีบทบาทในการให้ความคุ้มครองที่ เกิน จากวงเงินคุ้มครองของ พ.ร.บ. ซึ่งมักจะมีวงเงินที่สูงกว่ามาก
ความคุ้มครองสำหรับคู่กรณี
บริษัทประกันจะเข้ามารับผิดชอบค่าเสียหายที่เกิดขึ้นกับคู่กรณี ซึ่งในที่นี้คือผู้ที่ถูกรถชน ทั้งในส่วนของค่ารักษาพยาบาล ค่าสินไหมทดแทนกรณีทุพพลภาพหรือเสียชีวิต รวมถึงความเสียหายต่อทรัพย์สินของคู่กรณีด้วย วงเงินความคุ้มครองจะแตกต่างกันไปตามประเภทของกรมธรรม์ โดย ประกันรถยนต์ชั้น 1 มักจะให้วงเงินคุ้มครองบุคคลภายนอกสูงสุด ทำให้คุณอุ่นใจได้มากขึ้นในกรณีที่เกิดเหตุการณ์รุนแรง
ความคุ้มครองสำหรับผู้ขับขี่
นอกจากคู่กรณีแล้ว ผู้เอาประกันซึ่งเป็นผู้ขับขี่ก็จะได้รับความคุ้มครองตามเงื่อนไขในกรมธรรม์เช่นกัน ซึ่งอาจครอบคลุมถึงค่ารักษาพยาบาลส่วนเกินจาก พ.ร.บ. ค่าซ่อมรถยนต์ของคุณเอง ความเสียหายต่อทรัพย์สินส่วนตัวภายในรถ และที่สำคัญคือ ค่าประกันตัวผู้ขับขี่ในกรณีที่ถูกควบคุมตัวเพื่อดำเนินคดี การมีประกันที่ครอบคลุมจึงช่วยแบ่งเบาภาระและความกังวลใจได้มาก
แผนภาพแสดงขั้นตอนการเคลมประกันและเบิกพ.ร.บ. เมื่อขับรถชนคน
วิธีรับมือและดำเนินการหลังขับรถชนคน
เมื่อเกิดเหตุการณ์ขับรถชนคน สิ่งสำคัญคือการรับมืออย่างถูกต้องเพื่อจัดการกับสถานการณ์และดำเนินการตามขั้นตอนที่จำเป็น
1. ตั้งสติให้ดี
อุบัติเหตุเป็นเรื่องที่ไม่มีใครอยากให้เกิด แต่เมื่อเกิดขึ้นแล้ว การตั้งสติให้มั่นเป็นสิ่งแรกที่ต้องทำ ประเมินสถานการณ์เบื้องต้นอย่างรวดเร็ว และคิดถึงขั้นตอนต่อไปอย่างมีเหตุผล
2. ห้ามหลบหนีและให้ความช่วยเหลือ
ดังที่กล่าวไปข้างต้น การหลบหนีเป็นความผิดร้ายแรงตามกฎหมาย สิ่งที่ต้องทำคือหยุดรถทันที และเข้าให้ความช่วยเหลือผู้บาดเจ็บในเบื้องต้นเท่าที่ทำได้ หากคุณมีความรู้ด้านการปฐมพยาบาล นี่คือเวลาที่ควรใช้มัน การไม่หลบหนีและแสดงความช่วยเหลือคือสิ่งสำคัญทางมนุษยธรรมและทางกฎหมาย (อ่านเพิ่มเติมวิธีรับมือเมื่อขับรถชนคน)
